اگر به کسی پول یا مالی به عنوان قرض یا به عنوان دیگری بدهیم و مقرر گردد که آن شخص پول یا مال را به ما استرداد نماید ولی در زمان تعیین شده ،از استرداد خودداری نماید و مدعی شود که آن پول بابت بدهی بوده یا مال متعلق به خودم بوده است در اینجا تکلیف قضیه چه می شود؟
ماده 265 از قانون مدنی پاسخ این سوال را داده است : اصل بر عدم تبرع است و شخصی که مالی را به دیگری بدهد بدون اینکه مقروض (مدیون) آن باشد می تواند آن را استرداد نماید. اما در رویه دادگاه ممکن است برداشت قضات از آن متفاوت باشد به نحوی که حدودا یک سوم محاکم به صرف ادعای خواهان (یعنی پرداخت کننده) مبنی بر اینکه به گیرنده مال یا پول را قرض داده است یا امانت بوده ، رای بر محکومیت گیرنده به استرداد وجه یا مال دریافتی می دهند و گیرنده باید ثابت کند که پول یا مال دریافتی به عنوان مثال بابت حساب و کتاب یا بدهی بوده است. برعکس، برخی دیگر از قضات دادگستری این پرداخت و یا تحویل مال را دلیل بر بدهکار بودن خواهان دعوی استرداد وجه یا مال می دانند.در اینجا خواهان باید ثابت کند که بدهکار نبوده است. پس توصیه میکنیم اگر وجه یا مالی به عنوان امانت ، سرمایه گذاری یا هر عنوان دیگری به کسی داده می دهید ، برای اینکه بتوانید آن را پس بگیرید در اینخصوص حتما نوشته یا سندی تنظیم کنید تا به مشکلی بر نخوردید.به عنوان مثال در واریز وجه در عنوان پرداخت حتما قید کنید که بابت قرض الحسنه یا هر عنوان دیگری که بعدا مفید فایده واقع شود ،پرداخت شده است.

محمد عسکری